Al ruim honderd mensen hebben ‘Sterrenbeeld Melkkoe’ weten te vinden, het meldpunt dat de Socialistische Partij oprichtte tegen dubieuze horoscooptelevisie.
Eerder ging de SP de strijd aan met dubieuze belspelletjes, sekslijnen en ringtonebedrijven. Nu is het spirituele tv-advies aan de beurt, omdat kijkers misleid zouden worden. Het begin juli opgerichte meldpunt tegen misleidende‘paranormale’ en astrologische tv-shows blijkt een succes.
‘We vinden het niet erg dat mensen zich bezighouden met astrologie’, zegt SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk. ‘Maar dit is gewoon misleiding. Die programma’s houden mensen voor dat ze direct in de uitzending komen, maar in de praktijk worden ze minutenlang aan het dure lijntje gehouden. Letterlijk. En dat is fout.’
Ook astrologische telefoonlijnen die niet verbonden zijn met een televisieprogramma zijn volgens de SP een probleem. ‘Je moet eerst naar allerlei astrologen luisteren die zich voorstellen, tot je eindelijk iemand aan de lijn krijgt’, vertelt Van Dijk. ‘En dan zijn er nog de sms’jes, waarmee consumenten wekenlang met de meest absurde adviezen en vragen worden bestookt.’
De Socialisten vinden vooral de medische adviezen kwalijk. ‘Een oude vrouw die slecht sliep, belde op een gegeven moment naar Astro TV. Haar werd aangeraden om twee liter water te drinken met een geborstelde kristal erbij. Ik weet niet eens wat dat is, maar dan zou het probleem verholpen zijn’, vertelt Van Dijk. ‘Een andere vrouw die in een rolstoel zat, kreeg het advies meer te gaan lopen.’
Maar kunnen die mensen niet gewoon zelf wat beter nadenken voor ze de telefoon pakken? ‘Dat is nou precies het punt’, roept Van Dijk. ‘De mensen die hieraan meedoen zijn kwetsbaar en labiel. De bedrijven richten zich juist op mensen die behoefte hebben aan hulp.’
Van Dijk vindt dat de ‘misleiding moet stoppen’ en dat er volstrekte openheid moet komen over de gang van zaken. ‘Tijdens de uitzending moet groot in beeld te zien zijn wat je gaat betalen.’
Wat de SP betreft moet de politiek daarvoor gaan zorgen. ‘Kwakzalvers bestaan al duizend jaar, en er is altijd een groep die vatbaar is voor hun praktijken. De regering moet grenzen stellen.’
Toch is de SP de enige partij die constant aan de bel trekt over dit onderwerp. Andere partijen geloven vooral in de eigen verantwoordelijkheid van de consument. ‘Je kunt als partij zeggen: laat maar waaien en het moet allemaal kunnen. Maar wij vinden het niet oké dat mensen worden misleid’, verklaart Van Dijk. ‘Onze partij ziet in hoe grootschalig en veelvuldig dit voorkomt.’
SBS Broadcasting, uitzender van Astro TV, is niet erg onder de indruk. ‘Wat op televisie te zien is, valt binnen de huidige wetgeving. Dan moeten ze dat in Den Haag maar veranderen’, zegt een woordvoerder laconiek.
‘Bovendien zullen tegenover die honderd klachten veel meer reacties staan van mensen die er wel plezier aan beleven. Er is behoefte aan, want mensen bellen steeds vaker. Op dit moment is spiritualiteit gewoon heel erg populair.’