Een prestigieus klasje krijgt persfotoles van de masters van World Press Photo. ‘Alles is heel origineel.’
‘Die is leuk. Die ook. Oh, hier moet je mee uitkijken. Dat is natuurlijk een vrij gewaagd shot. En deze is ook wel leuk, maar ik word niet in de foto getrokken, snap je?’
Het zijn de observaties van de Amerikaanse Peter van Agtmael (27) die op een laptop door de fotoportfolio van zijn landgenoot Michael Christopher Brown (30) klikt. Beiden zijn ze naar Amsterdam afgereisd voor de zesdaagse World Press Photo Joop Swart Masterclass. Een prestigieus klasje waarin al vijftien jaar ’s werelds grootste persfotografietalenten een kans krijgen zich verder te ontplooien. Toetreding is dan ook alleen mogelijk na een zorgvuldige, wereldwijde selectie. Grote namen gingen de twaalf talenten van dit jaar al voor: zo zat de winnaar van de World Press Photo 2008, Tim Hetherington, in dezelfde bankjes.
Hoewel, bankjes? De colleges in het zaaltje bovenin het Foam aan de Keizersgracht worden door sommige talenten languit vanuit een grote zitzak gevolgd. Toch hangen de jonge fotografen aan de lippen van de ‘masters’. Je hoort alleen af en toe een fototoestel klikken.
De camera’s gaan overal mee naartoe. ‘Gisteren toen we een kroeg uitliepen, voelde ik me net een toerist door al die camera’s’, zegt Sasja de Bie van de organisatie. Maar dat mag de pret niet drukken. ‘We gaan met z’n allen lunchen en dineren, zo krijg je een intieme sfeer waarin iedereen alles durft te zeggen’, aldus De Bie.
In de aanloop van de lesweek hebben de deelnemers een fotoserie gemaakt rond het thema ‘Balance’. Aan het eind van de week moet er een definitieve selectie van de foto’s worden gemaakt, het is de rode draad gedurende de zes dagen. In verschillende gesprekken krijgen de fotografen feedback van de ‘masters’, maar tussen de colleges door ook van elkaar. Een selectie van het werk verschijnt eind deze week ook in een boek.
Andrew Biraj (26) uit Bangladesh fotografeerde verlaten kinderen in een opvangcentrum. ‘Zij hebben geen besef meer van wat goed en slecht is en moeten daar nu zelf een balans in zoeken’, legt hij uit.
Ook de groep is wat hem betreft goed in balans. ‘Sommigen fotograferen al voor grote kranten en bladen, anderen beginnen net’, zegt Biraj die zelf voor persbureau Reuters werkt. Cultuurverschillen in stijl zijn er volgens hem niet. ‘Fotografie is universeel, daarbinnen heeft iedereen zijn eigen taal.’
Iñaki Domingo (29) uit Madrid is een beetje de vreemde eend in de bijt. Hij is barman en zoekt niet actief naar opdrachten. Hij ziet het wel wanneer een opdrachtgever hem eens een keertje belt. ‘Iemand noemde mijn stijl eens fotografische punk, die term bevalt me wel’, zegt hij terwijl hij een persoonlijke serie van tientallen foto’s laat zien aan de Duitse Philipp Ebeling (31). ‘Hoe wist je dat de serie af was’, vraagt Ebeling. ‘Toen ik geen nieuwe filmpjes meer kocht’, luidt het antwoord.
Dan laat Domingo een serie zien van toen hij 21 was. ‘Het is niet de kwaliteit die ik inmiddels van mezelf verwacht, maar hier begon het’, vertelt hij. De foto’s zijn van zijn zieke moeder, kort voor haar dood. ‘Het was het eerste project waar ik me bij betrokken voelde, het eerste waardoor ik wist dat ik fotograaf wilde worden.’ Zijn moeder kon niet meer praten. ‘Fotografie was onze taal’, aldus Domingo.
‘Iñaki staat miljoenen mijlen af van de commerciële fotografie’, vindt Hugh Pinney. ‘Zijn werk is zo ontzettend persoonlijk, hij is verreweg de minst conformistische’, zegt de Engelse master die directeur is bij beeldbank Getty Images. Sowieso is hij onder de indruk van de groep. ‘Ik verwachtte meer overeenkomsten in stijl, maar alles is heel origineel.’
Pinney merkt op dat in deze nieuwe generatie fotojournalisten de ambitie huist om ook te kijken naar mogelijkheden buiten de papieren media, zoals internet en tentoonstellingen. ‘Maar bovenal ben ik onder de indruk van al die persoonlijke betrokkenheid’, zegt de Engelsman. ‘Ik kwam hier als het establishment, maar heb de afgelopen dagen juist zelf veel geleerd.’